- 11 OKTOBER 2015
- 23 APRIL 2015
- 27 MAART 2015
Notule
Sojawerkgroepvergadering
gehou om 10h00 op 11 Oktober 2015 in die Konferensielokaal, PNS-kantoorgebou, Woodmead
Opening
Dr Erhard Briedenhann open die vergadering met gebed.
Verwelkoming
Die Voorsitter, Mnr GJH Scholtemeijer, heet almal welkom by die laaste vergadering van die Sojawerkgroep van die jaar. Hy verwelkom in die besonder vir Me Magdaleen Celliers, wat genooi is om 'n voorlegging aan te bied oor molekulêre merkers vir droogtetoleransie in sojabone. Hy verwelkom ook vir Mnre Eigenhuis van DuPontPioneer, Etheridge van MBFi en Meiring van Syngenta, wat vir die eerste keer 'n vergadering van die Werkgroep bywoon.
Presensie
Teenwoordig
Mnr GJH Scholtemeijer Voorsitter Dr E Briedenhann PNS Me A de Beer LNR-IGG Mnr G de Beer PNS-Kontrakteur Dr J de Kock PNS Dr J Dreyer PNS Dr L du Plessis PNS Mnr J Eigenhuis DuPontPioneer Mnr J Etherington MBFi Mnr B Germishuys BASF Mnr C Havenga PNS-Kontrakteur Mnr N Hawkins SAGIS Mnr M Janse van Rensburg Dept Landbou: Mpumalanga Mnr G Keun Hoof Uitvoerende Beampte Mnr D Kritzinger Syngenta Dr S Lamprecht LNR-NIPB Mnr C Louw GraanSA Me W Louw SAGL Mnr T Meiring Syngenta Dr A Nel LNR-IGG Me M Scheepers DAFF Dr Y Tewoldemedhin LNR-NIPB Mnr A Theron PNS Dr W van der Walt OAK/SANCU Mnr C van Rooyen Landbouweekblad Dr P van Twisk PVT Consulting Me R van Vuuren Madumbi Mnr WF van Wyk PNS-kontrakteur Mnr A van Zyl Produsent: Noord-Kaap Mnr L Verhoef Agratech Trade Verskonings
Mnr J Botma Produsent: Vrystaat Dr L Chetty SANSOR Mnr C Cloete Dow AgroSciences Mnr CJ du Plessis Produsent: KwaZulu-Natal Mnr J du Plessis Produsent: Noordwes Mnr J Grey Produsent: Mpumalanga Mnr T Prinsloo LNR-IGG Me M Purnell Agbiz Grain Mnr G Roos Produsent: Mpumalanga Mnr J Swanepoel Produsent: Noordwes Mnr R van Niekerk Agricol Mnr D Uys Bayer
Personalia
Geen.
Vasstelling van die sakelys
Die sakelys word aanvaar, sonder enige wysigings of toevoegings.
Goedkeuring van die notule
Notule van die Sojawerkgroepvergadering van 23 April 2015 en verwysing na webblad
Besluite:
- Die notule van die vergadering van die Sojawerkgroep gehou op 23 April 2015 word as gelese beskou en goedgekeur.
- Die notule van die vergadering van die Sojawerkgroep van 23 April 2015 word na die Bemarkingskomitee verwys, vir plasing op die webblad van die PNS.
Huidige prys van sojabone – internasionaal en plaaslik
Dr Briedenhann rapporteer aan die hand van die Oktober-uitgawe van die United States Department of Agriculture (USDA) se World Agricultural Supply and Demand Estimates (WASDE)-verslag dat die wêreldproduksie van sojabone tans te staan kom op 350,2 miljoen ton, met Brasilië wat na verwagting 'n produksierekord van 100 miljoen ton sojabone sal behaal. Hy sê na verwagting sal Amerikaanse, Indiese en Oekraïnse sojaboonproduksie effens afneem. Hy meld voorts dat Brasiliaanse uitvoere toegeneem het, met Amerikaanse uitvoere wat 'n geringe daling getoon het. Hy sê die totale wêreldoordragvoorraad het met 0,2 miljoen toegeneem na 85,1 miljoen ton sojabone. Hy noem dat plaaslike en internasionale sojaboonmarkte tans dikteer word deur die sojaboonopbrengste wat in die komende seisoen verwag kan word, met internasionale sojaboonpryse wat gestabiliseer het, na die betekenisvolle dalings die afgelope tyd.
Met verwysing na plaaslike markte, noem Dr Briedenhann dat meer oliesade na verwagting gepers sal word. Hy sê syns insiens sal sojaboonpryse op 'n vlak tussen invoer- en uitvoerpariteit bly, weens die verwagte knap sojaboonaanbod. Hy wys daarop dat plaaslike weerstoestande 'n betekenisvolle rol sal speel, ook sover dit ouseisoenpryse betref.
Dr Briedenhann noem dat die dollar/randwisselkoerssituasie 'n uiters belangrike rol speel, aangesien dit beide invoer- en uitvoerpariteitspyse beïnvloed. Hy sê die rand/dollarwisselkoerssituasie het tot gevolg dat veral invoerpariteitspryse toeneem, wat plaaslike pryse ondersteun. Hy noem dat die afgeleide produsenteprys vir sojabone op 22 Oktober 2015 te staan gekom het op R5 700 per ton, en dat sojabone die vorige dag teen R5025 per ton op SAFEX verhandel het.
Mnr Louw verneem of die afgeleide sojaboonprys of die invoerpariteitsprys beskou kan word as die maksimumprys wat plaaslike sojabone kan behaal. Dr Briedenhann sê daar moet in gedagte gehou word dat persmarges betekenisvol daal, geruime tyd voordat invoerpariteitspryse behaal word. Hy wys daarop dat hoë negatiewe marges dit baie moeilik maak om op 'n volhoubare basis te pers. Hy sê hoewel invoerpariteitspryse nie 'n onmoontlikheid is nie, sal pryse nie lank op daardie vlakke kan bly nie. Hy meld voorts dat dit meer sinvol sou wees om persaanlegte te sluit en oliekoek in te voer, as om op 'n volgehoue basis teen negatiewe marges te pers, al is groot bedrae geld belê in die skep van perskapasiteit. Hy wys egter daarop dat van die persers gemiddelde persmarges oor 'n bepaalde tyd bereken.
SAGIS
Mnr Hawkins bied 'n oorsig aan van die nasionale en internasionale vraag- en aanbodsituasie van sojabone, en van die huidige stand van sake ten opsigte van produsentelewerings, soos gemeet teen die amptelike oesskattingsdata. Hy verskaf onder andere ook inligting oor plaaslike verbruiksyfers, oor plaaslike en internasionale pryse, en oor in- en uitvoere. Kennis word geneem dat dié en ander data ook gepubliseer word op die SAGIS-webblad (www.sagis.co.za).
Kennis word voorts geneem van die SAGIS Weeklikse Bulletin gedateer 15 Oktober 2015, van die Maandelikse Bulletin van opgawe-inligting, gedateer 28 September 2015, en van die tabel rakende die plaaslike vraag- en aanbodsituasie ten opsigte van sojabone vanaf 1999 tot 2014-2015.
Weer- en klimaatsvooruitskouing
Dr Briedenhann noem dat die afgelope maand se reënval heelwat laer is as dié van die gemiddelde reënval vir Oktobermaande. Hy sê met uitsondering van die oostelike gebiede, wil dit voorkom asof die situasie nie oor die korttermyn sal verbeter nie.
Oesskattings
Die Voorsitter stel Me Scheepers aan die woord om inligting te verskaf oor die nuutste produksieskatting vir sojabone in die 2015-seisoen.
Me Scheepers sê volgens die finale produksieskatting vir sojabone, wat op 29 September uitgereik is, beloop die totale oppervlakte wat met sojabone beplant is 687 300 hektaar, met 'n finale opbrengsskatting van 1 059 850 ton. Sy noem dat dit die vierde agtereenvolgende jaar is wat meer sojabone as sonneblom geproduseer word.
Me Scheepers noem dat 184 400 meer hektare met sojabone beplant is in 2014-2015 as in die vorige produksieseisoen. Sy sê die grootste toename was in die Vrystaat, en wel vanaf die vorige seisoen se 201 000 hektare na 305 000 hektare, gevolg deur Mpumalanga, waar produksie met 42 000 hektare toegeneem het na 245 000 hektare, en Noordwes, waar die vorige seisoen se oppervlakte met 19 000 toegeneem het, en wel vanaf 16 000 hektare na 35 000 hektare.
Me Scheepers rapporteer voorts dat totale plaaslike sojaboonproduksie vanaf die vorige seisoen se 948 000 ton met 111 058 ton toegeneem het, na 1 059 850 ton. Sy sê die grootste produksietoename van 45 000 ton was in Mpumalanga, waar 379 750 ton sojabone geproduseer is, gevolg deur Gauteng, wat 'n toename van 21 000 ton toon vanaf 2014 se 47 360 ton na 69 000 ton, en Noordwes, wat 'n toename van 20 500 ton toon vanaf 2014 se 32 000 ton na 52 500 ton.
Me Scheepers bied ook 'n oorsig van sojaboonproduksie vanaf 2010 tot 2015 in die grootste sojaproduserende provinsies, te wete die Vrystaat, Mpumalanga, KwaZulu-Natal en Noordwes, en van die gemiddelde opbrengste per provinsie vir dié vyf jare. Sy sê die gemiddelde opbrengste wat in 2015 in die grootste sojaboonproduserende provinsies behaal is, is heelwat laer as dié van 2014, en is ook laer as die vyfjaargemiddeld.
Me Scheepers verskaf ook inligting oor die sojaboonoppervlakte onder besproeiing oor tyd, as persentasie van die oppervlakte beplant. Sy sê dit is belangrik om daarop te let dat dié oppervlakte konstant toegeneem het, met 69 300 hektare sojabone wat in 2015 onder besproeiing verbou is. Sy noem dat sojabone veral in Limpopo, KwaZulu-Natal en die Vrystaat onder besproeiing verbou word.
Me Scheepers noem dat sonneblom 71% van die totale oppervlakte onder oliesaadgewasse in 2005 verteenwoordig het, met sojabone wat 23% en grondbone wat 6% van daardie oppervlakte verteenwoordig het. Sy sê sonneblom het 52% van die oppervlakte in 2010 verteenwoordig, met sojabone wat 41% verteenwoordig het, en grondbone 7%. Sy noem dat die situasie in 2015 verander het na 'n 52% verteenwoordiging deur sojabone, 'n 44% verteenwoordiging deur sonneblom, en 'n 4% verteenwoordiging deur grondbone.
Me Scheepers noem dat die produsente se voornemens om in die komende seisoen te plant die volgende week vrygestel word, en dat die terugvoering wat tot dusver ontvang is daarop dui dat weerstoestande die bepalende faktor sal wees, sover dit gewaskeuse betref.
Die Voorsitter spreek sy waardering uit teenoor Me Scheepers en die Oesskattingskomitee vir die interessante inligting wat voorgelê word tydens die Sojawerkgroepvergaderings.
Die Voorsitter noem dat die PNS daarna streef om meer sojabone te produseer, met meer hektare wat tans gejaag word. Hy sê syns insiens moet daar ook gefokus word op verbeterde gemiddelde opbrengste per hektaar. Hy is van mening dat die huidige lae opbrengste per hektaar nie slegs toegeskryf kan word aan die effek van nuwe toetreders op die gemiddelde opbrengste per hektaar nie. Hy verneem wat as verdere bydraende faktore beskou kan word.
Mnr Havenga noem dat sommige produsente glo dat sojabone nie bemes hoef te word nie. Hy sê grondontledings het aangedui dat die grootste persentasie lande, waar sojabone geoes is tydens die destydse Soja-opbrengskompetisie in Mpumalanga, laag was in fosfaat. Hy spreek die oortuiging uit dat bemesting een van die groot probleme is, sover dit gemiddelde opbrengste per hektaar betref.
Mnr Eigenhuys sê indien grond nie oor voldoende kalsiumversadiging beskik nie, kan kalium nie beskikbaar gestel word nie. Hy noem dat dít een van die Vrystaat se probleme is, terwyl die teenoorgestelde geld in Mpumalanga, waar kaliumbemesting baie belangrik is. Hy sê daar is tans 'n groot dryf om ook deurseisoenontledings te doen op sojabone, om die interaksies tussen elemente in die grond te kan begryp, en om vas te stel wat plantbeskikbaar is. Hy noem dat die vrugbaarheid van gronde in Bergville en Winterton twee tot drie keer hoër is as die Hoëveld- en Vrystaatse gronde. Hy is van mening dat die fenologie van die sojaboonplant ook ondersoek moet word, sodat bepaal kan word wanneer wat benodig word.
Mnr Louw sê dit wil voorkom asof produsente baie onseker is oor die bemesting van sojabone.
Dr Dreyer is in ooreenstemming dat gereelde bemesting baie belangrik is in sojaboonverbouing. Hy sê die grootste probleem is dat grondontledings nie op 'n gereelde basis gedoen word nie. Hy noem dat bekostigbaarheid 'n groot rol speel, in tye wanneer die ekonomie swaar trek.
Mnr Van Zyl is van mening dat gemiddelde opbrengste beïnvloed word deur bemesting, beskikbaarheid van die nuutste tegnologiesgevorderde cultivars en siektes. Hy sê syns insiens kan Sclerotinia dieselfde negatiewe effek hê op sojaboonproduksie, as wat dit gehad het op sonneblomproduksie in Mpumalanga.
Mnr Kritzinger noem dat grondgedraagde siektes 'n impak het op sojaboonproduksie. Hy sê saadbehandelings word nie as 'n algemene praktyk toegepas nie. Hy noem dat talle produsente nie besef welke effek doeltreffende onkruidbeheer op sojaboonopbrengste het nie.
Dr Lamprecht noem dat min produsente besef dat bemestingstowwe nie na behore opgeneem kan word, indien 'n plant se wortels siek is nie. Sy sê simptome van grondgedraagde siektes manifesteer dikwels nie op die plant self nie. Sy noem dat grondgedraagde- en saadgedraagde siektes dikwels onderskat word, en 'n baie groot rol kan speel in swak opbrengste. Sy sê saadbehandelings behoort 'n deel te vorm van 'n bestuurstrategie, aangesien saailinge vir die eerste ses tot agt weke daardeur beskerm word. Sy noem dat geïntegreerde beheer ook belangrik is, met wisselbou wat toegepas moet word. Sy is van mening dat 'n meer multidissiplinêre benadering gevolg moet word, sodat 'n oorhoofse beeld bekom kan word. Sy noem dat bemestingsproewe byvoorbeeld 'n opname van grondgedraagde siektes kan insluit.
Mnr Etherington bevestig dat saadbehandelings patogene kan beheer. Hy sê saadkwaliteit, en spesifiek meganiese skade, is egter ook 'n baie belangrike faktor. Hy noem dat meganiese saadskade beperk word tot 6% in die buiteland, terwyl meganiese skade van tot 25% waargeneem is op plaaslike saad, met die voginhoud van dergelike saad wat baie laag is. Hy sê saadbehandelings word toegedien met die oog op opbrengsverhoging, maar sou meer effektief wees indien meganiese skade tot die minimum beperk kan word. Hy noem dat plantpopulasies ook verhoog moet word, weens meganiese skade wat ontkieming kan belemmer.
Mnr Engelbrecht noem op navraag dat sojaboonsaad wat plaaslik verhandel word nie saadbehandelings ondergaan nie. Hy sê Amerikaanse en Argentynse saadmaatskappye behandel wél sojaboonsaad met swamdoders.
Dr Lamprecht is van mening dat die antwoorde vir die kwessie van swak opbrengste nie gegenereer sal word deur een dag se bespreking nie. Sy sê daar moet gefokus word op dit wat van belang is, met 'n multidissiplinêre benadering wat gevolg moet word.
Dr De Kock is in ooreenstemming hiermee. Hy sê die tyd is ryp dat mense van verskillende instansies soos BASF, MBFi, Syngenta, Pioneer, Dr Lamprecht en andere bymekaarkom, sodat die pad vorentoe gebaan kan word. Hy noem dat té min inligting beskikbaar is oor saadbehandelings.
Produsente-aangeleenthede
KwaZulu-Natal
Algemeen
Geen verslaglewering.
Soja-opbrengskompetisie
Geen verslaglewering.
Mpumalanga en Gauteng
Algemeen
Geen verslaglewering.
Noordwes- en Limpopoprovinsie
Algemeen
Geen verslaglewering.
Vrystaat
Algemeen
Geen verslaglewering.
Oos- en Noord-Kaap en Suid-Westelike distrikte
Algemeen
Geen verslaglewering.
Navorsing
Nasionale cultivarproewe 2014-2015
Me De Beer rapporteer dat die eerste proef die vorige dag geplant is, dat die res van die proewe opgemaak is, en dat die toerusting gereed is om die res van die proewe aan te plant. Sy sê daar word tans gefokus op die plant van besproeiingsproewe, weens vrese dat die vensterperiode vir die aanplant van die droëlandproewe baie beperk sal wees, indien die reën te lank wegbly.
Roes
Geen verslaglewering.
Rhizobium: terugvoering
Die Voorsitter noem dat daar tot die gevolgtrekking gekom is dat die PNS bloot op hoogte sal bly met die nuutste verwikkelinge ten opsigte van sojabooninokulante, aangesien geen verdere optrede aan die registrasie-kant geneem kan word nie.
Die saak word as afgehandel beskou.
Biobrandstowwe
Kennis word geneem van die verslae getitel "Nuusberigte en tendense in die biobrandstof- en oliesadebedryf: Tweede kwartaal – 30 Junie 2015" en "Nuusberigte en tendense in die biobrandstof- en oliesadebedryf: Derde kwartaal – 30 September 2015", wat ingebind is as deel van Bylae F.
Kennis word voorts geneem van die artikels "Oil price puts pressure on biofuels" en "Lae olieprys knou biobrandstofbedryf".
Sojaboonwebstudie / Onderwerpe vir webstudies
Dr De Kock noem dat uittreksels uit die nuutste sojaboonwebstudie ingebind sal word saam met die dokumentasie van die eersvolgende vergadering.
Saad
Dr Briedenhann sê hoewel opbrengspotensiaal die belangrikste kriterium is vir sojabooncultivars wat plaaslike verhandel en verbou word, sou hy tog wou maan teen die verbouing van cultivars met 'n baie lae olie- en proteïeninhoud.
Dr De Kock wys daarop dat sojabooncultivars met knopwortelaalwurmweer-standbiedendheid baie belangrik is in sekere dele van Suid-Afrika. Hy doen 'n beroep op die saadmaatskappye dat sojabooncultivars wat oor dié eienskap beskik beter bemark word.
Tegnologie-oordrag
Inligtingsdae 2016: Datums
Die Voorsitter doen 'n beroep op die lede om die PNS in kennis te stel van beplande inligtingsdae. Hy sê daar is 'n groot behoefte aan tegnologie-oordrag.
PNS-Sojasimposium 2015: Terugvoering
Dr Dreyer noem dat nagenoeg 270 afgevaardigdes die PNS se twee sojaboonsimposia, wat by Delmas en Bothaville onderskeidelik aangebied is, bygewoon het. Hy sê dit het duidelik geblyk dat daar nog heelwat onkunde is oor die groot impak wat swak onkruidbeheer op sojaboonopbrengste het. Hy noem die talle adviseurs wat die simposia bygewoon het, ook die kennis wat opgedoen is na buite sal uitdra. Hy sê die handelinge van die PNS se Sojaboonsimposia is beskikbaar by die PNS se administratiewe personeel.
Mnr Van Zyl spreek sy waardering uit vir die waardevolle kennis wat hy opgedoen het tydens die simposia. Hy is van mening dat produsente bepaald kan baat by die inligting wat gedeel word tydens geleenthede soos dié.
Dr Dreyer noem dat die PNS se Sojaboonsimposia van 2017 reeds beplan word, met die optimisering van sojaboonopbrengste wat as tema sal dien.
Video-opnames
Mnr Keun doen 'n beroep op die lede om die PNS attent te maak op interessante sojaboonverbouingsvideo's, wat op die PNS se webblad beskikbaar gestel kan word.
Ander sake
Nuusbrokkies
Kennis word geneem van die nuusberigte, wat ingebind is as deel van Bylae G.
Artikels
Kennis word geneem van die artikels, wat ingebind is as deel van Bylae H.
Dr Lamprecht word op navraag ingelig dat glifosaatweerstandbiedendheid waargeneem is op veral Wandelende Jood en "morning glory" in die Koedoeskop-omgewing.
Werksaamhede van die Sandgrondontwikkelingskomitee
Dr Dreyer noem dat die Sandgrondontwikkelingskomitee poog om deur die aanplant van bewaringsboerdery-, cultivar- en verbouingspraktykproewe oplossings vir die grondverdigtings- en ander probleme eie aan sandgronde te identifiseer.
Verteenwoordiger van AVCASA
Die lede van die Werkgroep wat die onderskeie chemiese maatskappye verteenwoordig, bevestig dat hulle lede is van AVCASA.
Sojaboonroespamflet
Mnr Keun rapporteer dat die opgedateerde Sojaboonroespamflet eersdaags vrygestel sal word.
GraanSA: Nominasie – Sojawerkgroep
Die Voorsitter rapporteer dat Mnr Andries Theron genomineer is om as verteenwoordiger van GraanSA te dien tydens Sojawerkgroepvergaderings.
Voorlegging: "Molecular markers for drought tolerance in soybean"
Me M Celliers, PhD BeursstudentMe Celliers sê daar is vroeër tydens die vergadering verwys na die faktore wat 'n belemmerende effek het op gemiddelde sojaboonopbrengste, en dat haar navorsing ook gesentreer is op moontlike oplossings vir die probleem van swak opbrengste. Sy noem dat effektiewe stikstofbinding waarskynlik hoër gemiddelde opbrengste tot gevolg sal hê in tydperke van droogtestremming, en dat 'n aantal moontlikhede in hierdie verband ondersoek kan word. Sy noem as voorbeelde dat ondersoek ingestel kan word na die moontlikheid dat effektiewe stikstofbinding in stand gehou kan word; dat ondersoek ingstel kan word na die gene wat verantwoordelik is vir stikstofbinding; en dat die moontlike normalisering van stikstofbinding, nadat droogtestremming plaasgevind het, ondersoek kan word.
Me Celliers noem dat sy in haar navorsing fokus op die identifisering van molekulêre merkers vir droogte, wat gebruik kan word in droogtetolerante sojabooncultivars, en ook ondersoek instel na die moontlikheid om die lewensduur van wortelknoppies te verleng, sodat vasgestel kan word of stikstofbinding verbeter kan word, en opbrengste gevolglik verhoog kan word.
Me Celliers verskaf vervolgens 'n oorsig van die voorkoms, doel en funksie van wortelknoppies. Sy sê luidens 'n artikel wat onlangs in die tydskrif Nature gepubliseer is, neem droogtetoestande wêreldwyd geleidelik toe. Sy verduidelik ook wat die effek van droogtes op sojabone is.
Me Celliers verduidelik op welke wyse wortelknoppies verouder, en noem dat sy in haar navorsing spesifiek fokus op die gebruik van sisteïenprotease om proteïene in verskillende aminosure af te breek. Sy verskaf ook 'n oorsig van die verskillende tipes protease wat in plante voorkom, en van die voorkoms, doel en funksie daarvan. Sy sê haar navorsing behels die hermobilisering van proteïen as gevolg van voortydige wortelknopveroudering, waardeur die lewensduur en werkverrigting van knoppies beïnvloed word, en effektiewe biologiese stikstofbinding aan bande gelê word, wat opbrengste negatief sal beïnvloed. Sy bied ook 'n grafiese oorsig van die proewe wat sy geplant het, en van die praktiese werk wat reeds onderneem is. Sy verskaf ook detail van die genetiese werk wat gedoen is, en van die waarnemings wat gemaak is.
Me Celliers sluit haar aanbieding af deur haar waardering uit te spreek vir die befondsing wat die PNS beskikbaar gestel het vir haar navorsingsprojek.
Die Voorsitter bedank Me Cilliers vir die interessante aanbieding.
Datum van volgende vergadering
Die volgende vergadering van die Sojawerkgroep vind plaas op 27 Januarie 2016.
Afsluiting
Die Voorsitter bedank die teenwoordiges vir insette gelewer, asook vir hul aktiewe deelname. Hy wens die lede 'n geseënde feesgety en voorspoed in die nuwe jaar toe. Aangesien daar geen verdere sake vir bespreking is nie, word die vergadering verdaag.